CZYM JEST KUNG FU?

CO OZNACZA I JAK NALEŻY ROZUMIEĆ KUNG FU

Nazewnictwo

W dzisiejszych czasach mianem Kung Fu określamy chińskie sztuki walki. Jednak określenie to ma inne znaczenie niż się powszechnie uważa. W wolnym tłumaczeniu Kung Fu oznacza biegłość, wysoką specjalizację w danej dziedzinie. Może więc oznaczać że np. ceniony cieśla posiada kung fu w swojej specjalizacji.

Należy więc termin Kung Fu uzupełnić o rodzaj specjalizacji. I tutaj pojawia się określenie Wu Shu, które oznacza sztukę wojenną, sztukę walki. Jeśli więc chcemy prawidłowo określić osobę biegłą w sztukach walki powinniśmy użyć sformułowania Kung Fu Wu Shu. Jeśli natomiast używamy określenia np. Hung Kuen Kung Fu to mamy na myśli osobę, która wyspecjalizowała się w stylu Hung Gar.

Jednak za pośrednictwem środków masowego przekazu określenie Kung Fu błyskawicznie rozeszło się po świecie i zaczęto je kojarzyć właśnie z chińskimi sztukami walki. W miarę popularyzacji filmów to określenie jeszcze się ugruntowało i na zachodzie na tyle się przyjęło, że właściwie nikt już nie próbuje na szeroką skalę dokładnie prostować tego określenia.

Klasztory – Shaolin, Wudang, Emei

Chińskie sztuki walki w dużej mierze swój rozwój zawdzięczają powstałym na terytorium Chin klasztorom. Jednym z głównych i najbardziej rozpoznawalnych był klasztor Shaolin ( Shaolin Si – Młody Las ) powstały w górach Sung w prowincji Henan. W klasztorach mnisi początkowo zajmowali się głównie tłumaczeniem świętych ksiąg.

Jednak siedzący tryb życia i brak ruchu powodował, iż mnisi byli słabi fizycznie co negatywnie odbijało się na ich koncentracji oraz zdrowiu. Po przybyciu do klasztoru, legendarny mnich Bodhidharma, nauczył ich kilku ćwiczeń ruchowych, które miały poprawić ich kondycję.

Początkowo jednak ruchy te nie miały charakteru bojowego, nie kładziono nacisku na ich praktyczne zastosowanie. Wszystkie techniki miały służyć lepszemu opanowaniu własnego ciała oraz zachowaniu zdrowia na długie lata. Dopiero dużo później pojawiły się pierwsze wzmianki o technikach, które miały służyć do ataku ( rok 581 ).

Shaolin stało się z czasem miejscem do którego przybywali mistrzowie z różnych zakątków kraju aby wymieniać się swoją wiedzą i uczyć nowych technik. Zaczęły w ten sposób powstawać pierwsze układy ruchów nazwane potem formami. Do dnia dzisiejszego formy stanowią trzon ciężkiego treningu fizycznego w szkołach kung fu. W dzisiejszych czasach formy można określić jako bardziej skomplikowaną walkę z cieniem ( stosowaną w treningach sportów walki ).

Z racji tego, iż Chiny zajmują bardzo rozległe tereny, na różnych jego obszarach rozwijały się odmienne style, które miały nieco inną charakterystykę. Różnice da się zauważyć między stylami północnymi i południowymi ( z racji różnic terenu po którym poruszali się ludzie ), kolejne różnice cechowały np. indywidualne umiejętności czy budowa fizyczna trenujących.

Kolejnym ważnym ośrodkiem rozwoju sztuk walki był klasztor Wudang znajdujący się w górach o tej samej nazwie w prowincji Hebei. W odróżnieniu od klasztoru Shaolin mnisi nauczali tutaj nie twardych bloków i silnych ataków, a bardziej miękkich/płynnych technik. Stawiano tutaj na szybkość oraz zwinność a nie siłę i wytrzymałość.

Jednym z najbardziej rozpoznawanych stylów, który tutaj powstał był Tai Chi Chuan. Jednak wtedy styl Tai Chi znacznie różnił się od obecnego. W tamtych czasach był to bardzo niebezpieczny styl bojowy, podczas gdy w obecnych czasach jest to bardziej pro-zdrowotna gimnastyka składająca się z bardzo miękkich i powolnych ruchów.

Trzecim ważnym miejscem był ośrodek Emei w prowincji Sichuan. Można powiedzieć, iż sztuki walki z Emei charakteryzowały się niejaką syntezą systemów walki twardych oraz miękkich. Preferowano tutaj również techniki ręczne, stosowano dużo dźwigni, przechwytów, walki w krótkim dystansie czy napieranie ciałem na przeciwnika.

Mnisi żyjący w klasztorach mogli pozwolić sobie na codzienny trening co w połączeniu z surowym, ale i zdrowym życiem przynosiło niesamowite efekty. Umiejętności ich wojowników przechodziły do miejscowych legend.

Dalszy etap rozwoju sztuk walki

Po upadku dynastii Ming w 1644 roku i podbiciu kraju przez Mandżurów, którzy założyli nową dynastię Qing, sztuki walki stanowiły broń przeciw wrogiej dynastii. Zaczęto tropić i prześladować mistrzów sztuk walki którzy wstępowali do tajnych organizacji gdzie wymieniano się technikami, tworzono nowe style aby były jeszcze bardziej skuteczne przeciw najeźdźcy ale również przeciw tym którzy z nimi kolaborowali.

W ten sposób tradycyjne podziały i różnice między szkołami zaczęły się nieco zacierać gdyż mistrzowie znając ograniczenia i słabe strony swoich rodzimych stylów uzupełniali je o nowe techniki i tworzyli własne, bardziej skuteczne, style walki.

Kolejnym ważnym wydarzeniem tamtych czasów było to, że mistrzowie nierzadko aby przeżyć zaczęli również nauczać sztuk walki za pieniądze zwykłych ludzi. Miało to ogromne znaczenie gdyż techniki, do tej pory przeznaczone dla nielicznych trenujących za klasztornymi murami, zostały rozpowszechnione na cały kraj.

Przez bardzo długi czas chińskie sztuki walki nauczane były tylko w kręgu chińczyków. Dopiero rozwój telewizji i filmów zwrócił uwagę krajów zachodnich na Kung Fu. Niewątpliwie filmy z Brucem Lee spowodowały w znacznym stopniu to, iż bardzo długa tradycyjna sztuka walki stała się dostępna również dla ludzi zachodu. Dzięki temu mamy okazję i przyjemność trenować ją również i My.

Autor: Marcin Jóźwiak
Źródło: www.hunggar.pl