Tradycyjne sztuki walki – czym są? Cz.2
W poprzednim artykule opisałem ogólną charakterystykę szkół sportowych i tradycyjnych. Zwróciłem uwagę na pewne różnice, które cechują funkcjonowanie takich szkół.
Dzisiaj chciałem głównie skupić się na opisaniu czym są formy, czyli jedno z głównych narzędzi wykorzystywanych w nauce sztuk walki. To jak różnią się od siebie formy sportowe od tradycyjnych i jakie ma to znaczenie dla uczniów.
Formy w sztukach walki – czym są. Do czego służą?
Formy są pewnym układem ruchów, w którym trenujący mają okazję przećwiczyć pojedyncze techniki ataków, bloków, przechwytów czy podcięć ułożone w różne sekwencje. Można by to też nazwać taką walką z cieniem jaka występuje np. w boksie tylko jest bardziej rozbudowana.
Jest to jeden z najważniejszych elementów treningu sztuk walki ze względu na ich bardzo ogólnorozwojowy charakter. Przy pomocy tego narzędzia jesteśmy w stanie poprawić wiele cech fizycznych oraz psychicznych.
Wykonując daną formę jesteśmy w stanie poprawić wytrzymałość, szybkość, dynamikę, koordynację, siłę, równowagę, koncentrację czy pamięć (dokładniejszy opis form i w jaki sposób rozwijamy poszczególne elementy znajdzie się w kolejnym artykule).
Czym w takim razie różnią się formy sportowe od tradycyjnych?
Na pierwszy rzut oka można powiedzieć, że te tradycyjne są mniej „efekciarskie” 😊 Wynika to z celu, dla którego zostały stworzone. W zawodach sportowych sędziowie oceniają takie rzeczy jak, szybkość, choreografię czy skalę trudności danego układu. Można to nieco porównać do zawodów w tańcu czy łyżwiarstwie figurowym.
Tutaj jako dobry przykład nowoczesnej formy sportowej może posłużyć poniższy film:
W przeciwieństwie do nich formy tradycyjne nie zostały stworzone do tego, aby ktoś je oceniał i poddawał jakiejś punktacji. Miały przynosić wymierny efekt trenującym jakim finalnie była umiejętność walki. Dlatego formy zostały tak skonstruowane, aby nie były efektowne, ale efektywne.
No dobra, ale na czym to dokładnie polega?
Każdy kto kiedyś miał okazję uderzać np. w tarczę, worek czy nawet powietrze wkładając w to siłę wie, że aby taki cios był skuteczny trzeba na końcu ruchu spiąć mięśnie. Oczywiście często jest to krótka pauza jednak powoduje, że pewna sekwencja ruchów jest wolniejsza niż w przypadku braku spięć typowych dla uderzeń.
Dlatego właśnie formy sportowe nie skupiają się na tym, aby ruchy były autentyczne i miały charakter prawdziwych uderzeń. Tam zawodnik ma jak najszybciej przejść do kolejnego ruchu, kolejnej pozycji. W formach tradycyjnych jest odwrotnie. Dynamika i siła mają być w każdym pojedynczym uderzeniu, z mocnym spięciem na końcu każdego ruchu. Dzięki temu uczymy się uderzać a nie machać chaotycznie rękami i nogami.
Dla kontrastu do form sportowych może posłużyć poniższy film, gdzie widzimy jeden z przykładów formy tradycyjnej stylu Hung Gar Kuen:
Co zatem wybrać? Co jest bardziej godne uwagi?
Tutaj wiem, że będę się powtarzał, ale na to pytanie nie ma jednej odpowiedzi. Ludzie często spierają się niepotrzebnie próbując udowodnić sobie wyższość jednych sztuk walki nad drugimi. Wdają się w pozbawione sensu polemiki co jest skuteczniejsze, co warto trenować a co nie.
Porównując sztuki walki sportowe do tradycyjnych, należy wziąć pod uwagę głównie cel w jakim chcę trenować. Co chcemy osiągnąć poprzez trening, nasze osobiste preferencje i mieć świadomość tego co dany trening ma mi dać.
Jeśli interesuje mnie ogólna sprawność fizyczna, to żeby się trochę poruszać bez specjalnego celu, to właściwie nie ma znaczenia co wybierzemy. Jeden jak i drugi rodzaj treningu będzie dla nas wymagający i na pewno polepszymy zdecydowanie swoje zdrowie oraz sprawność.
Jeśli bardzo podobają nam się bardzo efektowne układy choreografii, a nie specjalnie interesuje nas walka to powinniśmy skupić się na tych sportowych. Tutaj też należy jeszcze pamiętać, że jeśli zaczynamy swoją przygodę ze sportem w wieku 30 lat, a nasza motoryka jest na słabym poziomie to możemy mieć problem z tym, aby nauczyć się pewnych elementów. Możemy już nie dać rady nauczyć się robić salt czy wysokich dynamicznych kopnięć. Tutaj, aby być naprawdę dobrym zawodnikiem najlepiej zacząć w wieku młodzieńczym albo nawet dziecięcym. Wtedy efekty będą zdecydowanie lepsze.
Jeśli poza zdrowiem chcemy również nabyć umiejętności samoobrony, należy wybrać style tradycyjne w których kładzie się nacisk na ćwiczenia zadaniowe, pokazuje się zastosowania technik, czemu mają służyć oraz trenuje się wolną walkę.
Dodatkowym plusem stylów tradycyjnych jest to, że nie są przeładowane w efektowne elementy akrobatyczne a co za tym idzie naukę można tak naprawdę rozpocząć w każdym wieku bez względu na poziom wytrenowania.
Osobiście uważam również, że dodatkowe skupianie się na realnym zastosowaniu technik w walce pozytywnie wpływa również na koncentrację oraz wyobraźnię. Wykonując formy tradycyjne nie mamy tylko odtworzyć ich jak najszybciej. Skupiamy się tutaj na tym, aby każdy ruch miał sens i miał szansę powodzenia, a to bardzo dużo zmienia w ich wykonaniu.
Jest to jeden z elementów, który sprawia, że trening tradycyjnych sztuk walki jest bardzo wymagający i trwa dużo dłużej. Jednak efekt jaki osiągamy dzięki temu przechodzi nasze oczekiwania.
Taki charakter wykonywanych form jest również ciekawy dla tych którzy nie chcą walczyć, ale chcą robić coś co ma faktyczne zastosowanie, gdyż poziom skupienia i koncentracji na każdym kolejnym ruchu zmusza naszą głowę do pracy.
Podsumowanie
Można powiedzieć, że każdy powinien wybrać to co dla niego jest ciekawsze i lepsze, a nie to co uważają koledzy czy różni mędrcy z Internetu 😊 liczy się poziom zaangażowania w dany trening i to jak trenujemy, a ciężko będzie nam się zaangażować w coś czego nie czujemy i może nawet nie do końca lubimy.
Pamiętajcie, że tylko trening, w który jesteśmy w pełni zaangażowani da nam oczekiwane rezultaty. Jeśli będziemy tylko chodzić na zajęcia, nie osiągniemy takich efektów.
Słuchajcie zatem głosu swojego serca i nie czekajcie aż ktoś za Was pójdzie na pierwszy trening i potem Was zaciągnie ze sobą. Na salach sztuk walki trenują fajni ludzie, którzy nie gryzą i nie ma się czego bać 😉
Jak tylko zakończy się okres epidemii i będziemy mogli normalnie znowu trenować, życie wróci do normalnego biegu. Warto więc zastanowić się nad wyborem odpowiednich zajęć sztuk walki w swojej okolicy 😊
W kolejnym artykule opiszę dokładniej jeszcze jak trening formy wpływa na nasze cechy psycho-fizyczne.
Pozdrawiam
Si Fu Sławomir Chmielewski
